Gard Vanmechelen

Enkele recente werken uit het verleden van Gard

In memoriam Gard Vanmechelen

Mijn bijdrage voor November was net op Blog gezet toen ik het bericht ontving van het overlijden van Gard Vanmechelen. Het was in het voorjaar 2008 toen ik hem voor het laatst heb gesproken, hij was net 93 jaar geworden, maar nog even vitaal en slagvaardig in zijn beoordeling over de teloorgang van ons Cultureel erfgoed als vroeger.

Mijn oudleeraar en voorbeeld,die me de geheimen van de glacis-techniek had bijgebracht met een strenge discipline voor normen en waarden met betrekking tot het leven en de kunst. Het woord "compromis" kwam in zijn rijke woordenschat niet voor.

Hij formuleerde zijn kunst met volgende woorden: "Ik moet kunnen vertellen,het verhaal van de mens,emoties op doek zetten." Opvallend is wel dat de tederheid, subtiliteit, en de drang naar absolute schoonheid en zuiverheid de basis vormden van zijn werk,

een zeldzaamheid in deze bewogen tijden. Dit MAGISCH REALISME is een ode aan de liefde.

Het hedendaags materialisme en egoïsme was voor hem een bestendige bron van ergernis, hij werd ziek van het doorlopend geconfronteerd worden met de geestelijke armoede en waanzin van hen die beweren de kunst te dienen door zich als lijken vretende wormen te wentelen in drek en rottende smurrie.

Hoe juist typeerde zijn vriend, prof. P. Nijs dit verschijnsel met de woorden: "Hoe arm zijn vele moderne mensen geworden,die de gave van de duurzame verwondering niet meer kennen".

Terecht zei R.Turkry over het werk van Gard dat het als een "halleluja hooglied" uitzingt dat elke realiteit magisch is. Hij noemde zijn werk picturale poëzie, doorzeeft van licht.

Voor Gard betekende kunst: een veredeling van het beste dat de mens kan bereiken.

Gard, bedankt voor al het moois dat je ons geschonken hebt, je levenswijsheid, je open oog voor kleine dingen, je warmte, je bezorgdheid. Ik heb het geluk gehad drie jaar je leerling te hebben geweest, elke les was een verrijking, zowel op technisch als humaan gebied. Ook nadien bleef je mijn steun en toeverlaat, dankzij jou ben ik ik nu wat ik ben. Ik ben je eeuwig dankbaar en vergeet je nooit.

Zonder commentaar !

Hedendaagse progressieve Kunst ! ! !

We wonen geïsoleerd te midden van een uitzonderlijk landschap,dagelijks genietend van al het moois dat de natuur te bieden heeft.

Dat wil niet zeggen dat we niet op de hoogte blijven van de hoogstandjes van Kunst en Kultuurleven in Vlaanderen en de ons omringende landen.

Dank zij het gesofistikeerde beeldkastje werden we onlangs geinformeerd over de laatste grootse tentoonstelling die in het kleine landje aan de zee werd georganiseerd. Met grote ogen mochten we het laatste gewrocht van Fabre bewonderen,we waren tot tranen toe bewogen, en bedachten dat de minister van Kultuur zeker fier mocht zijn op deze uitzonderlijk begaafde progressieve Kunstenaar.

Een uitspraak over M.Broodthaers is zeker ook van toepassing op Fabre,nl: doordacht en poëtisch oeuvre,dat

één pleidooi is voor de vrijheid en onafhankelijkheid van de Kunst,een afrekenen met het burgerdom en de conventionele Kunstbeschouwing,enz...

Waar gaat het over? Wel ditmaal waren het geen kunstig opgehangen verse hespen,waar na enige tijd kunstige wormpjes uitkropen vergezeld van een eveneens kunstig, hartig parfum... maar wel hangende condooms (recuperatie?)gevuld met doorgeschoten,verotte aardappelen en ajuinen,rijpend in eigen nat,die het plafond van de expozaal sierde! Wel werd er een klein probleempje vastgesteld, het bleek dat de condooms,misschien versleten door hergebruik , niet helemaal water-of slijmdicht waren,zodat het onderhoudspersoneel,hoofd en lichaam goed verpakt en met reukmasker (zo stel ik het me tenminste voor)het zootje met regelmaat moesten opkuisen.

Als we terug kijken naar de geschiedenis van de Kultuur,merken we dat er regelmatig wordt teruggegrepen naar het verleden,zoals:neo Klassiek, neo Gothiek enz...Mischien heeft Fabre zich willen verplaatsen naar de aller eerste voorhistorie waar de reuk van rottigheid en fecaliëen,begeleid door horde vliegen, behoordde tot het dagelijks leven. Ik betwijfel echter dat hij konsekwent deze "Kunstvorm" boven zijn eettafel zal hangen, zijn gegrilde zalm met venkelsaus aldus extra kruidend. Ik vraag me af, wie waren de echte Primitieven ? Van Eyck en tijdgenoten of monsieur Fabre en zijn soortgenoten. Lieve mensen,waar zijn we mee bezig?

Arme Kunstminnende dames en ook heren, bezoekers van uitsluitend progressieve "Kunstateliers",kakmachienen en dure mosselpotten, open toch jullie ogen en kijk naar het "Narren-schip" of "De bespotting van Christus" van Jeroen Bosch en zie de maskers van de meelopers !

Arme Kultuur ! !

Weerzien

De maand November is voor mij telkens weer het hernieuwen van een jaarcyclus,28 November 1933,3/4 eeuw zijn voorbij gevlogen,waarvan een halve eeuw samen met Wilfried,mijn" wederhelft",mijn collega, mijn beste kameraad. Samen hebben wij deze tijd beleeft als in een stroomversnelling,mekaar steunend met het rotsvaste geloof in elkaars kunnen. Het heeft voor mij vooral als kunstenaar veel betekend, en, hopelijk is het einde nog lang niet in zicht.

Ter gelegenheid van mijn tentoonstellingen in Vlaanderen had ik het geluk vele oud collega's en vrienden terug te mogen ontmoeten, om al pratend kennis te kunnen maken met hun verleden, ook met hun hoogte en laagte, alles behalve saai.

Zoals de vroegere studiegenoot uit de academietijd,en inmiddels erkend hoogstaand kunstenaar die in het kasteel van Schoten, na het uitwisselen van bijna vergeten belevenissen en anekdoten (ook hij heeft harde noten gekraakt) uiteindelijk de zaal verliet, met aan de ene arm zijn sympathieke vrouw en onder de andere arm een pas verworven schilderij. Het contact is na 50 jaar hernieuwd en zal zeker in stand blijven .

Of zoals de medestudent uit het hoger instituut die een oproep organiseerde onder de oud studiegenoten. Met als resultaat: een reünie van een tiental bekenden met hun respectievelijke wederhelften, die zo de opening van de expo-Lier kwamen opluisteren. Het maakte het geheel tot iets speciaals om nooit meer te vergeten.

Ontelbaar zijn de momenten dat een gezicht opdook, glimlachend, afwachtend, om soms makkelijk soms moeilijk te ontdekken wie er achter die glimlach school. Altijd was het weer verheugend dat deze vrienden de moeite hadden gedaan om, ondanks gezondheid of afstand, me op te zoeken om met werk kennis te maken. Het was hartverwarmend.

October,Wijnmaand

De maand waarin het zware maar prettige werk van de pluk begint. Hier in de Rhônevallei,even als in de andere wijnstreken,wordt dit de voornaamste bezigheid.De namen Gigondas,st-Josephe,chateauneuf du Pape,om maar enkele te noemen,worden met de nodige "égards" uitgesproken,en gelukkig worden de meeste druiven nog met de hand geplukt en niet door grote monstermachines op hoge poten die geen onderscheid kennen tussen druiven en onkruid,insecten,muizen of zelfs gemorste olie en brandstof van de giganten in kwestie. Santé,drink nog een glaasje ! !

Genoeg over deze drank waar zoveel boeken over geschreven zijn,en nog vele zullen volgen. Wat het ene is voor de tong,is de herfst voor het oog. Rood,roest,oker,geel, het roept meteen de sfeer op van dit seizoen. Het is dit kleurengeweld dat me reeds fascineerde als kind in Averbode. Het stukje Vlaanderen tussen Kempen,Hageland en Limburg waar ik opgroeide. Deze natuur indrukken die mij levenslang hebben geïnspireerd en mijn werk hebben beïnvloed. Ook als de boom zijn eenjarig kleed heeft afgelegd en zijn armen naar de hemel strekt in een zwart-wit contrast,is hij een uitdaging voor de kunstenaar om hem met krijt of verf vast te leggen. Naar zijn levensgeschiedenis kunnen wij slechts raden aan de hand van zijn eventueel getormenteerd lichaam,zoals de knotwilg,kaal geplukt,met de lidtekens van hakbijl en boomzaag,maar met de noeste wil tot overleven,wat hem meestal ook lukt en hem een silhouet oplevert om nooit meer te vergeten.

l'été Indien

Eindelijk krijgen we, waar we zo naar uitgekeken hebben, het beloofde nazomertje.

Met vijf onweders en bakken water in een maand tijd heeft de Drôme mee mogen delen in de problemen van de blauwe planeet. Met het nodige medeleven bereikte ons de mailtjes uit Vlaanderen met de vraag of we nog niet verzopen waren, want het thuisfront kon er over meepraten. De schade bleef gelukkig beperkt tot het wegspoelen van de weg die getransformeerd werd tot een rotsige uitgeholde rivierbedding. Dit betekend dagen werk met schoffel,pikhouweel en hark om het zaakje weer toonbaar te maken. Erger is het voor sommige in de vallei die in huis konden "pootje baden" , we mogen dus niet klagen. Gelukkig wonen we hoog en droog op vijf honderd meter, en moest ooit het water tot aan de knieën staan dan stond héél de Rhônevallei onder water (zie wolkenfoto), een onheilspellend toekomstbeeld!

Intussen werk ik verder en borstel de Noordzee zoals ze in mijn geheugen gegrift staat, een natuur element van rust of ongekende ruwe kracht, zo onuitputtelijk mooi.

Hugo Brutin critisch aan het woord !

Schilderen en tekenen is voor Lieve van Immerseel het in beeldtaal omzetten van emoties en impressies,het sublimeren van opgedane ervaringen en het beklemtonen van het aantrekkelijke,het breekbare,het esthetisch van wezens en dingen,elementen die leven en die intens deel uitmaken van een adembenemend geheel.
Nagenoeg dertig jaar geleden,heeft Lieve van Immerseel ruime bekendheid verworven met het schilderen en vooral tekenen van bomen die grafische signalen waren in een wisselend landschap,in het dreigende van een onweer,het lichtende van een zonsondergang,het groene van een nieuwe morgen. Het is duidelijk dat de natuur,in de brede en ook ietwat extatische betekenis van het woord,haar boeit en haar rijke inspiratiebron is.
Zij schildert op paneel en op doek,telkens met een andere techniek die in ruime mate inherent is aan de thematiek en de daarmee gepaard gaande zegging en welsprekendheid.
De zee en wat daar rond en daarin leeft is haar hoofdthema van de laatste jaren.
Werkelijkheid en verbeelding zijn een kleurig elan. Dit betekent dat het reële wordt opgesmukt of gesublimeerd door vorm en kleur,door beeld en sfeer,door het op de voorgrond plaatsen van een enkel element en het discrete maar lang niet overbodige begeleiden van getuigen,van decor, van toetsen in de brede betekenis van het woord die het basisgegeven zijn volle betekenis en uitstraling verlenen.
Ik zei daarnet al dat de techniek in zekere mate functie is van het formele gelaat van het werk.
Bij Lieve van Immerseel is dat heel duidelijk en eigenlijk ook voor de hand liggend.
Zo gebruikt zij glacis die subtiel over elkaar heen glijden en heel tengere en subtiele transparanties creëren wanneer zij de bevreemdende en kleurige wereld suggereert en effectief beschrijft van wat onder water gebeurt, wanneer zij de schittering evoceert die uitbundig en ietwat bevreemdend leeft in de zeeën die zij heeft bevaren en waarin zij zich heeft gewaagd met ogen die herinneren en een innerlijk elan dat het geziene wil herhalen en navertellen.
Transparanties en tengere en blijwijlen vlammende tinten beelden een universum uit dat voor de meesten onder ons verborgen blijft bestaan en dat wij enkel kunnen vermoeden.
Lieve van Immerseel van haar kant creëert met een geduldig en subtiel stapelen van fijne lagen olieverf wat zij echt heeft ervaren.
Haar onderwater taferelen zijn getuigenissen,maar ook en vooral wellicht een steeds nauwgezet uitgebouwde beeldtaal, merkwaardige toonbeelden van schilderkunstige klasse en van lyrische
inventiviteit. Haar werken zijn immers ook plastische verworvenheden. Dat laatste is vooral belangrijk voor de kijker die boven het anekdotische wil uitstijgen en naast het verhaal of het idyllische beeld oog heeft voor het raffinement van het kleurgebruik, de compositie,de sierlijke vormentaal,de toetsen en de harmonie van het geheel met zijn contrasten en zijn versmelten van kleur en aanwezigheden.
Naast de Lieve van Immerseel van subtiele en etherische onderwaterevocaties op paneel is er ook nog een andere,namelijk een die met penseel en paletmes op doek marines schildert,krachtige werken creëert van water en wolken,van ritmiek en bewogenheid,van wiegende of nerveuze vlaktes en luchten die dreigen of waarvan de wolken van licht en donkerte de verbeelding overstijgen.
Knokke-Heist 7 Maart 2008

Mijmeren bij een glaasje wijn

Intussen weer enkele maanden thuis na mijn Vlaanderen exploot en genietend van een lekker glaasje rosé,denk ik met de nodige reserve terug aan de goede als de slechte momenten uit deze periode. Wat die laatste ervaringen betreft wil ik graag mijn collega's kunstenaars, (hiermee bedoel ik echte,geen die gek doen met urinoirs,stront op een bordje en dies meer) waarschuwen voor culturele centra die hun kunstgalerij gratis ter beschikking stellen aan kunstenaars.
Bij aankomst blijkt deze galerij een lange ongeveer twee meter brede gang te zijn,verstopt in een donker hoekje in het gebouwen complex,
die toegang verleend tot een vijftal vergaderzalen,stapelplaatsen,WC,toegang tot de coulissen van de toneelzaal en tenslotten de uitgang naar de buitenlaadkade. Bedenk dan ook dat bij jeugd activiteiten in de toneelzaal, er een honderd tal onbeteugelde jeugd van vier tot zestien jaar,te vergelijken met Hannibal en zijn olifanten door die tochtige engte komt gestormd zelfs geschaatst,dan hoef ik U niet te vertellen wat er met de tentoongestelde werken gebeurd.
Je kan alleen met angst en beven wachten tot deze ongebreidelde massa zijn einddoel heeft bereikt,om nadien de zaak weer netjes op orde te brengen.
Wat de medewerking door verspreiding en bekendmaking aan de pers van door mezelf geleverd materiaal zoals affiches en documentatie betreft,mag herleid worden tot nul. Voor een kunstenaar van buitenaf,en niet bekend met de plaatselijke situatie is het ondanks alle persoonlijke inspanningen,onbegonnen werk. Dus waarde collega's een verwittigd man is er twee waard,zoek een betaalbare galerij en vergeet dit gratis "hulpbetoon" Tot zover mijn ervaringen met het cultureel centrum Scharpoord Knokke-Heist.
Gelukkig zijn er ook goede. Zie vervolg.

Tentoonstellingen in Vlaanderen

In verband met mijn 4 opeenvolgende tentoonstellingen in Vlaanderen gedurende Maart- April en Mei 2008 wil ik de ontelbare enthousiaste bezoekers nogmaals bedanken voor hun eerlijke morele en financiele ondersteuning. Het heeft me verheugd te weten dat mijn achtergebleven geesteskinderen een goede thuis hebben gevonden.

Hopelijk is deze onderneming voor herhaling vatbaar.

Lieve van Immerseel Kunstschilder-Artiste Peintre